30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü

“Sıfır Atık”; israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşum sebeplerinin gözden geçirilerek atık oluşumunun engellenmesi veya minimize edilmesi, atığın oluşması durumunda ise kaynağında ayrı toplanması ve geri kazanımının sağlanmasını kapsayan atık yönetim felsefesi olarak tanımlanan bir hedeftir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı öncülüğünde başlayan ve Sayın Emine Erdoğan'ın himayesinde sürdürülen Sıfır Atık Projesi Eylül 2017'de başlatıldı. İlk sıfır atık uygulaması Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ana binasında başladı. Ardından kamu kurumları başta olmak üzere limanlar, havaalanları, otogarlar, tren garları, eğitim kurumları, alışveriş merkezleri, hastaneler, turizm tesisleri, vb. noktalarda adım adım proje yaygınlaştırıldı.

2023 yılına kadar bütün Türkiye’de yaygınlaştırılması hedeflenen proje uluslararası alanda da dikkat çekti. Geçen yıl Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) Türkiye’de ilk kez verdiği “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Eylem Ödülü”ne layık görüldü.

Yine aynı yıl Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Yerleşimleri Programı (UN-Habitat) tarafından, Emine Erdoğan’a “Atık Alanında Akıllı Şehirler” girişimine destek vermesi, himayelerinde yürütülen “Sıfır Atık Projesi” ve çevreye olan katkılarından dolayı “Waste Wise Cities Global Champion” ödülü (Atık Alanında Akıllı Şehirler Küresel Şampiyonu) de verildi.

Sıfır Atık Projesi 2019 yılında OECD ülke raporunda 'Umut Vadeden Proje' olarak örnek gösterilerek “ÇŞB, yakın bir geçmişte bakanlık tesislerinde Sıfır Atık Projesini uygulamaya geçirdi. Atıklar ayrı ayrı toplanıyor ve yiyeceklerden artakalanlar da hayvan barınaklarına gönderiliyor. Gübre üretmek için kompost üniteleri kurulmuştur. Bu girişim sayesinde bakanlık tesislerinin atıkları artık arazi dolgusuna gönderilmiyor. Ülke genelinde farkındalık kampanyaları düzenleniyor. Hükumet bu projeyi 2018’de tüm bakanlıklara, 2023 itibarıyla da tüm kamu kuruluşları ile kamusal alanlara genişletmeyi amaçlıyor.” şeklinde bahsedilmiştir.

Sonrasında Sıfır Atık Projesi, Dubai'de 9-10 Mart'ta düzenlenen Akdeniz Parlamenterler Asamblesi 16'ncı Genel Kurulunda, Akdeniz Parlamenterler Meclisinde bulunan 21 ülkenin sunmuş olduğu projeler arasında birinci seçildi.

En son olarak ta 15 Aralık 2022’de, BM Genel Kurulu, Türkiye tarafından sunulan “sıfır atık” önerisini kabul etmesinin ardından 30 Mart’ı Uluslararası Sıfır Atık Günü olarak ilan etti. BM Genel Kurulu’nun aldığı karar ile her yıl 30 Mart günü, “Uluslararası Sıfır Atık Günü” olarak tüm dünyada kutlanacaktır.

Sıfır Atık Projesi ile bireylerin duyarlı tüketiciler haline gelmesi, çevresel risklerin azaltılması, toplum sağlığına katkı, iklim değişikliği ile mücadele, çöp toplama ve taşıma maliyetlerinin azaltılması,  düzenli depolama sahalarının ömrünün uzatılması, plastik, cam, kâğıt, karton, elektronik vb. geri dönüştürülebilir atıkların ayrı toplanarak ekonomiye kazandırılması, doğrusal ekonomiden döngüsel ekonomiye geçiş ve enerji ve kaynak verimliliği hedeflenmektedir.

Sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde atıkları kontrol altına almak, gelecek nesillere temiz, gelişmiş bir Türkiye ve yaşanabilir bir dünya bırakmak için herkes tarafından sıfır atık prensibi hedef alınmalıdır.

Projenin başlangıcından itibaren günümüze kadar İlimizde 8 adet belediye ve 996 adet kurum sisteme dâhil olmuştur. 5048 adet kumbara ve 367 adet konteyner yerleştirilmiş, 510 adet Geçici Depolama Alanı yapılmış ve 65652 kişiye eğitim verilmiştir. Ayrıca 3.092.215 kg atık toplanarak 27.542 ağacın kesilmesi önlenmiş, 6.489 m3 atık depolama alanı kullanılmamış, 778 ton hammaddenin kullanılması önlenmiş, 9.478.208 kWh enerji tasarrufu ve 45.364 m3 su tasarrufu sağlanmış, 340.771 ton sera gazı salınımı önlenmiştir.

Ortak evimiz dünyamızın geleceği, Türkiye’nin istikbali, geleceğimizin teminatı gençlerimize bırakacağımız doğamız için tarihi ve anlamlı bir gün olan Uluslararası Sıfır Atık Günü kutlu olsun!

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.